Etorkizuna itxuratzen

Koronabirusak hankazgora jarri ditu aurtengorako edozein eragilek inoiz egindako aurreikuspenak. Martxoa baino lehenagoko datuek, asmoek, gurariek ez dute deus balio honezkero. Gaixotasunak ezustean harrapatu du mundu guztia, bere zentzurik hitzez-hitzezkoenean. Milakaren bizia itzali du, eta gainerakoena baldintzatu.

Ekonomian, aurreko gizaldian mugarri izandako odolusteen sasoitik ezagutu gabeko triskantza eragin du. Kutsatzeei itxialdiarekin egin zaie aurre eta eguneroko jarduna etete horrek ataka larrian jarri ditu hainbat norbanako ekintzaile eta enpresa. Estatistikak hasi dira zauri horren larritasunaz ohartarazten, hondamendia zenbaterainokoa izan den zehazten.

Euste-asmoaz haragokorik ez da sumatzen bazterretan, hain da neurrigabea ziurgabetasuna. Olatu aurrekora nolabait itzultzea lorpena da berez, lanaldi berberaren etekina orain murritzagoa denez gero. Lana galdu edo kolokan dutenak izuak jota daude, behartuta geldi daudenen zerrendetan luzarorako preso geratzearen arriskuaz ohartuta. Areago pandemiaren bigarren zartada batek udazken-negu partea gordintzen badu.

Egoera honetan, biziki nabarmentzekoa da 80 milioi euroko inbertsio bat. Deskarbonizazioaren distira badakar, gehiago. Repsolek eta Petronorrek ekainaren 15ean iragarritakoa apustu sendo baten lehen urratsetakoa da, orain arteko paradigmak aldatzerainokoa. Bi egitasmok osatzen dute. Batetik, elektrizitate berriztagarria iturri energetikotzat hartu eta hidrogeno berdea eta CO2a baliatuta erregai sintetikoa edo e-fuelak ekoizteko demostrazio industrialeko instalazio batek. Bestetik, berreskuratutako erregai solidoaren balorizaziorako egitekotan daudenak: hiri hondakinetatik abiatuta gasa sortzea du xede, deskarbonizazioaren mesedetan Petronorren ohiko erregai kontsumoaren zati bat ordezkatzeko erabiltzekoa.

Bizkaira datozen itzal handiko proiektuak dira biak, Bilboko portu ingurura lehen aukeran. Abangoardiakoak dira, lau urtetan gauzatzekoak, epe laburrekoaz gaindi luzerago oparo baino oparoagoak izan daitezkeenak. Ez da marketina, ez hitz handiosoen bilduma antzua. Konpromiso landua da, berrikuntzarik puntakoenean oinarritua, egungo arazoei etorkizuneko irtenbideak ematekoa.

Erregai sintetikoarena, esaterako, mugarri diren jauzietakoa izan liteke, egungo autorik gehienentzat baliagarria den aldetik. Gainera, ez dauka mugikortasun elektrikoaren mugarik (ibilgailu handietan, itsasontzietan edo hegazkinetan bereziki begibistako direnak), ez bateriak sortu eta birziklatzeak eragiten duen arazorik. Halabeharrez, hemendik hamar-hogei bat urtera teknologia ezberdinen batuketak eta horien arteko lehiak itxuratuko dute arlo honetako errealitatea, berrikuntza eta konpetentzia pizgarri direla.

Repsolek eta Petronorrek ausardiaz ekingo dute, desafioei aurrea hartuta. Abagunerik gogorrenean ere aitzindari legez plazaratu dira, eta Bizkaitik. Honelako ekimen askoren premia dago, pandemiak gizartea noraezean, lurra jotzear utzi duenean. Egun eta urte hobeak etorriko direlako, baina honelakoen eskutik, ez berez.  

Hitzak eskaintzen dituen asko dago, eta horiek neurri bateko balio terapeutikoa izan dezakete. Baina egintza gosez dabil jendartea, atzeraka dabiltzan askoren artean aurrera begirako urratsak ematen dituztenen esperoan. Hemen daude bi.     

Emiliano López Atxurra, Josu Jon Imaz eta José Gregorio Luque, egitasmoen aurkezpenean.

Categoría: Joseba Arruti