Mugikortasun iraunkorra konpromisotik lantzen

Gizaldi bakoitzak bere erronka teknologikoak izan ohi ditu, gizateriaren etorkizuna maila globalean norabidetuko dutenak. Berrikuntzaren abiada ziztu bizikoa da sasoion eta, gaur egun, mugarri diren jauziak ez dira oso noizean behinekoak, bata bestearen berehalako segidakoak baizik. Hala, daborduko aurrerakuntza ez dago benetan erabakigarri ziren urrats bakarti eta arloka zein geografikoki fokalizatutakoen menpe. Etengabeko jario oparo baten antzekoa da gaur egun, inoizko emaririk zabalenekoa; lankidetzan eta, aldi berean, konpetitibitatean oinarritutakoa, munduko zokondo askotatik jalgitakoa.

Teknologiaren oraingo aurrerabidea gizakiaren sortzetiko jardunean zuzen-zuzenean eta inoizko gehien eragiterainokoa da. Planetan ardatz izandako horren berezko izaera ñabarduraz betetzerainokoa, gaurtik aurrerako azterketa antropologiko oro zeharo bestelakotzerainokoa. Haatik, bizitzeko modua iraunkortu ahal izateko, aro berri honetan jokabide ugari zuzendu beharko dira errotik, aldaketa klimatikoak mamu zehazgabe izateari utzi baitio benetazko mehatxu global bilakatzeko. Eta horri eraginkortasunez erantzutekoen artekoa da hirietako mugikortasun-ereduak erabat berritu beharra. Finean, ingurumena babestea aintzat hartzen duten garraiobide efizienteak bultzatu behar dira, sistema produktiboaren lehiakortasunean kalterik eragin ez eta, ostera, horiek pizgarri gisa baliatuta.

Mugikortasun iraunkorrera heltzeko egiten dihardutenez eta falta diren guztiez mintzatu ziren otsailaren 20 eta 21ean Bilboko Euskalduna Jauregian Petronorrek eta Bilboko Udalak antolatutako Sum Bio’19 biltzarrean bat egindakoak. Orotara, 15 saio, 77 gai eta 1.400dik gora parte-hartzaile hartu zituen estraineko kongresu honek, ‘XXI. mendeko hiriak mugitzen’ goiburupekoak. Han-hemenkako hainbat hiriren esperientziak partekatzeaz gain, ildo filosofikoagoak ere jorratu ziren, non gauden, helburuetaraino nola hel gaitezkeen eta trantsizio horretan egin beharreko hautuek zertan eragingo duten ahalik eta gehien argitze aldera.

Emiliano López Atxurra Petronorreko presidenteak ideia bat hartu zuen ardatz biltzarraren hasierako saioan: etorkizuna orainaldian eraikitzen da. Hortik jota, bere esanetan, karbono-aztarnaren murrizketa eta ekosistemaren iraunkortasuna bermatzeko “gobernantza sendoa, protagonismo teknologikoa eta indar industriala” ezinbesteko dira; beti ere, “gure muga mentalek” bultzatutako “proposamen erretorikoak eta sinplistak” alde batera utzita. Izan ere, nabarmendu zuenez, prozesu honetan arrisku larrian jarriko da ongizate sozioekonomikoa, baldin eta Europaren interesak kontuan hartu ez eta berori benetako munduan txertatzen ez bada.

López Atxurrak “Europaren lehiakortasun tekno-industrialaren egiazko beharrak” aldarrikatu zituen, bertoko eredu sozioekonomikoaren lidergoa ahalbidetzeko. Hortik abiatuta, “gure posizioak indartzea” eskatu zuen, “horixe baita, gure industria ahuldu gabe, deskarbonizazioaren bidean aurrera egiteko dugun modu bakarra”. “Neutraltasuna eta pertsonen mesedeko optimizazio teknologiko-industriala oinarri dituen deskarbonizazioari zorroztasunez” ekiteari nahitaezko iritzi zion; eta, hirugarren zutabe modura, “karbono-aztarna murrizteko estrategia indartzea” proposatu zuen, “giza-habitatean eraginkortasun energetikoa eta iraunkortasuna” lideratuz.

Biltzarra ez da hausnarketa eta iritzi-truke hutsean geratu. Konpromiso zehatzak ahalbidetu ditu, Bilboko Adierazpena deitutakoan jasotakoak hain zuzen. Eragile publiko zein pribatuek sinatutako honek −tartean Petronorrek−, elkarlanean adostutako norabidean konpromisoak hartzera bultzatu gura ditu tokian tokiko gobernuak, nazioarteko erakundeak, sektore ezberdinetako enpresa pribatuak (automozioa, garraioa, energia, teknologia, start-up-ak…) eta bestelakoak. Biltzarraren ekarpena ez da, beraz, azalpenezkoa edo teorikoa soilik izango. Erabaki eta lan-ildo praktikoetarako tresna ere bada dagoeneko. Bertan bildutako guztiek jakin baitakite zein garrantzitsua den jokoan dagoena, zenbaterainoko ondorioak izan ditzakeen uste baino lehen.

Errealismotik egin behar zaio aurre datorrenari, erabakimenez eta hainbeste kostata lortutako ongizatea kolokan jarri gabe. Teknologiak eman ditzakeenetan sakondu eta horren ondoriozkoak onura kolektiborako baliatuta, erritmoak ondo neurtuta eta helburuak argi aletu eta elkarrekin partekatuta. Alde horretatik, Sum Bio'19 ez da amaitu, ez da azken saioarekin itxi. Egunerokoan izan behar du jarraipena.

Oso oparoa izan da Sum Bio'19 biltzarra.

Categoría: Joseba Arruti